اعمالی است که در شبهای ماه رمضان باید به جا آورد و آن چند امر است:

»» اول: افطار است و مستحب است که بعد از نماز شام افطار کند مگر آنکه ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعی منتظر او باشند.

   »» دوم: افطار کند با چیز پاکیزه از حرام و شبهات و بهتر آن است که به خرمای حلال افطار کند تا ثواب نمازش چهار صد برابر گردد و به خرما و آب و به رطب و بلبن و به حلوا و به نبات و به آب گرم به هر کدام افطار کند نیز خوب است.

»»سوم: آنکه در وقت افطار دعاهای وارده آن را بخواند از جمله آنکه بگوید:

 اَللّهُمَّ لَکَ صُمْتُ، وَ عَلی رِزْقِکَ اَفْطَرْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَلْتُ

خدایا برای تو روزه گرفتم و به روزی تو افطار می کنم و بر تو توکل دارم.

 تا خدا عطا کند به او ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته و اگر دعای اَللّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیم «خدایا ای پروردگار نور بزرگ» را که سید و کفعمی روایت کرده اند بخواند فضیلت بسیار یابد و روایت شده که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام هر گاه می خواست افطار کند می گفت:

 بِسْمِ اللهِ اللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَ عَلی رِزْقِکَ اَفْطَرنا فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّکَ اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ.

 
»»چهارم: در لقمه ی اول بگوید:

 بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْلی

 تا خداوند او را بیامرزد و در خبر است که در آخر هر روز از روزهای ماه رمضان خدا هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد می کند پس از حق تعالی بخواه که تو را یکی از آنها قرار دهد.

»»پنجم: در وقت افطار سوره ی قدر بخواند.
»»ششم: در وقت افطار تصدق کند و افطار دهد روزه داران را اگر چه به چند دانه خرما یا شربتی آب باشد و از حضرت رسول (ص) مرویست که کسی که افطار دهد روزه داری را از برای او خواهد بود مثل اجر آن روزه دار بدون آنکه از اجر او چیزی کم شود و هم از برای او خواهد بود مثل آن عمل نیکویی که به جا آورد آن افطار کننده به قوه ی آن طعام و آیة الله علامه حلّی در رساله سعدّیه از حضرت صادق (ع) نقل کرده که فرمود: هر مؤمنی که اطعام کند مؤمنی را لقمه ای در ماه رمضان بنویسد حق تعالی برای او اجر کسی که سی بنده ی مؤمن آزاد کرده باشد و از برای او باشد نزد حق تعالی یک دعای مستجاب.

 »»هفتم: در هر شب خواندن هزار مرتبه انا انزلناه وارد است.

»»هشتم: در هر شب صد مرتبه حم دخان را بخواند اگر میسر شود.

»»نهم: سید روایت کرده که هر که این دعا را بخواند در هر شب ماه رمضان آمرزیده شود گناهان چهل سال او:

 «اَللّهُمَّ رَبَّ شَهرِ رَمَضانَ الَّذی اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرانَ، وَ افْتَرَضْتَ عَلی عِبادِکَ فیهِ الصِّیامَ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ، وَارْزُقنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فی عامی هذا وَ فی کُلِّ عامٍ، وَاغْفِرلی تِلْکَ الذُّنُوبَ العِظامَ، فَاِنَّهُ لا یَغْفِرُ ها غَیْرُکَ یا رَحْمنُ یا عَلاّمُ.

«ای خدا ای ربّ، ماه رمضان که در این ماه قرآن را نازل کردی و واجب فرمودی بر بندگانت روزه را درود فرست بر محمد و آل محمد و مرا حج بیت الحرامت را در این سال و در همه سال نصیب گردان و آن گناهان بزرگ مرا بیامرز که آن گناهان را جز تو کسی ای خدای بخشنده ی دانا نمی آمرزد.»

»»دهم: شیخ کفعمی در حاشیه ی بلد الامین از سیدبن باقی نقل کرده که فرموده مستحب است درهر شب ماه رمضان دو رکعت نماز در هر رکعت حمد و توحید سه مرتبه و چون سلام داد بگوید:

سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفیظٌ لا یَغْفُلُ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لا یَعْجَلُ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لا یَسْهُو، سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لا یَلْهُو

منزه است آن خدایی که او حافظ است و غفلت نکند منزه است آن خدایی که او مهربان است و شتاب نکند منزه است آنکه او همیشه بر پا و ثابت است و از یاد نبرد پاک و منزه است آنکه او جاوید است و ساحت کبریایش دور از لهو و بازی است.

پس بگوید تسبیحات اربعه را هفت مرتبه پس بگوید:

 سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ، یا عَظیمُ اغْفِرْلِیَ الذَّنْبَ الْعَظیمَ.

 منزهی تو منزهی تو منزهی تو ای خدای بزرگ گناه بزرگم را بیامرز.

 پس ده مرتبه صلوات بفرستد بر پیغمبر و آل او علیهم السلام کسی که این دو رکعت نماز را به جا آورد بیامرزد حقتعالی از برای او هفتاد هزار گناه. 

»» یازدهم: در خبر است که هر که در هر شب از ماه رمضان سوره ی اِنّا فتحنا در نماز مستحبی بخواند آن سال محفوظ بماند و بدانکه از اعمالی که در شبهای ماه رمضان مستحب است بجا آورده شود هزار رکعت نماز است در مجموع این ماه که مشایخ و اعاظم علماء در کتب خود که در فقه یا عبادات نوشته اند به آن اشاره نموده اند و اما کیفیت بجا آوردن پس احادیث در باب آن مختلف است و آنچه موافق روایت ابن ابی قرّه است از حضرت جواد (ع) و مختار شیخ مفید در کتاب غرّیه و اشراف بلکه مختار مشهور است آن است که در دهه اول و دهه دوم ماه رمضان در هر شبی بیست رکعت خوانده شود هر دو رکعت به یک سلام به این طریق که هشت رکعت آن را بعد از نماز مغرب بخواند و دوازده رکعت دیگر را بعد از نماز عشاء و در دهه ی آخر در هر شب سی رکعت بخواند باز هشت رکعت آن را بعد از نماز مغرب و بیست و دو رکعت دیگر را بعد از نماز عشاء و مجموع این نمازها هفتصد رکعت می شود و باقی مانده را که سیصد رکعت است در شبهای قدر بخواند یعنی شب نوزدهم صد رکعت و شب بیست و یکم صد رکعت و شب بیست و سوم صد رکعت پس مجموع هزار رکعت شود.